Responsible supply chains hebben de toekomst

‘Responsive and responsible leadership’ was het drijvende thema van het World Economic Forum in Davos eerder deze maand. Honderd bedrijven, waaronder Unilever, Philips en Bank of America, ondertekenden een verklaring waarmee zij aangeven dat ze naast marge-gedreven ondernemen ook verantwoordelijkheid nemen voor duurzaamheid. Ze onderschrijven dat financiële doelstellingen op korte termijn niet de aandacht mogen afleiden van economische welvaart en maatschappelijk welzijn op de lange termijn. Daarmee worden de bedrijven geacht om bij het afstemmen van de bedrijfsdoelstellingen rekening te houden met sociale aspecten, het milieu en klimaat. Maar wat betekent dat eigenlijk? En wat voor consequenties heeft dat voor de voedselketens van de toekomst.

Twee belangrijke drijfveren bepalen het commitment van bedrijven om duurzaamheid na te streven

Een tweetal bijdragen aan World Economic Forum beschrijven hoe bedrijven mede door gedeelde verantwoordelijkheid kunnen komen tot verantwoordelijke supply chains van de toekomst. Het geeft inzicht in hoe bedrijven processen binnen ketens op een verantwoordelijke manier kunnen inrichten om te kunnen opereren vanuit een gecombineerde waarde van lokale economie, het milieu en de business. Twee drijfveren bepalen het commitment voor de mate van duurzaam opereren:

Business strategie: Bedrijven die voor concurrentievoordeel door lagere prijzen voor hetzelfde product aan te houden hebben doorgaans minder aandacht voor duurzaamheidsaspecten van de supply chain dan bedrijven die een gedifferentieerde strategie hebben. Bedrijven met een gedifferentieerde strategie creëren vanuit hun winstmarge juist ruimte voor duurzaam opereren en keteninnovatie.

Mate van ketenvolwassenheid: Bedrijven die opereren in volwassen ketens hebben een hogere transparantie en een hogere graad van interne en externe samenwerking. Deze samenwerking faciliteert de implementatie van duurzaamheidsprogramma’s en helpt om de complexe uitdagingen te managen.

De rol van data en transparantie in deze verschuiving

Er vindt dus een verschuiving plaats van een puur door kostenefficiëntie gedreven supply chain strategie naar een meer holistische benadering waarin winstmarge en sociaal maatschappelijke waarde gezamenlijk de strategie bepalen.

Door jarenlange focus op kosten en opbrengsten zijn alle processen en systemen binnen bedrijven en ketens ingericht op data en sturing op deze ‘performance gerelateerde’ aspecten. Inzicht in de effecten van processen op sociale aspecten en het milieu is nog beperkt. Desondanks is transparantie van data en informatie in voedselketens is onontbeerlijk om in de board room te kunnen sturen op verduurzaming. Het management heeft namelijk data nodig om op te kunnen sturen. Is die data niet aanwezig? Dan is er ook geen zicht op de stappen die nog gezet moeten worden richting duurzaamheid.

Bedrijven zullen de komende jaren dus nog een slag moeten maken om hun processen en systemen hierop in te richten.

Diverse stappen in de goede richting

Natuurlijk zijn er al stappen in de richting van duurzame en verantwoordelijke ketens gezet. Onder de vlag van het Sustainable Trade Initiative wordt al een aantal jaren gewerkt aan verduurzaming van handelsketens. In een eerdere blog schreven we over de Sustainable Sourcing Scan in de sierteelt waar handelaren in sierteeltproducten de duurzaamheid van hun inkoop meten en daarop sturen.

Inzicht in duurzame en niet-duurzame inkoopstromen geeft handelsbedrijven handvatten om samen met leveranciers en klanten aan duurzaamheid te werken. Alle partijen in de keten spelen een rol wanneer het gaat om duurzaamheid. Samenwerking tussen deze partijen kan een enorme boost geven in verdere verduurzaming van de sector. Transparantie helpt daarbij.

Ook voor AGF is er een vergelijkbaar initiatief onder the Sustainable Initiative Fruit and Vegetables.  Daarnaast zijn er diverse monitoringsprogramma’s zoals bijvoorbeeld SecureFeed die socio-environmental aspecten monitoren.

Ook in de Nederlandse Voedselagenda is de verschuiving naar gezamenlijke verantwoordelijkheid merkbaar. Op de Nationale Voedseltop van 26 januari j.l. sloegen de aanwezigen de handen ineen om te werken aan veilig, gezond en duurzaam voedsel en werd er gesproken over de transitie naar een duurzaam voedselsysteem.

En wat betekent dit voor iedereen die opereert in de agrofoodsector?

Om inzicht te krijgen in socio-environmental aspecten in de supply chain en om hierop te kunnen sturen zal iedereen die opereert in ketens binnen de agrofoodsector met een aantal veranderingen te maken krijgen.

Meer en gevarieerde data uitwisselen
Door niet alleen te sturen op kosten en opbrengsten, maar ook op sociale en milieu aspecten zal de data die tussen bedrijven en binnen ketens wordt uitgewisseld toenemen en gevarieerder worden. Betrouwbare data over de omstandigheden waaronder wordt geteeld, geproduceerd, getransporteerd en verwerkt wordt nog belangrijk.

Systeemaanpassingen en standaardisatie noodzakelijk
Uitwisselen van deze ‘nieuwe’ data vergt een aantal standaardisatie slagen. Anders weten we niet waar we het met elkaar over hebben en kunnen we ketens of bedrijven niet vergelijken. Systemen zullen hierop aangepast moeten worden.

Nieuwe initiatieven en platformen
Er zullen nieuwe initiatieven en platformen ontstaan die de gezamenlijkheid en transparantie van duurzaam ondernemen zullen ondersteunen. De Sustainable Sourcing Scan in de sierteelt is daar een voorbeeld van.

Deze transitie zal vanzelfsprekend niet over één nacht ijs gaan en zal tijd en commitment vereisen van iedereen binnen voedselketens. Er zullen manieren gevonden moeten worden om data slimmer en efficiënter te gebruiken en te analyseren om uiteindelijk het gezamenlijke doel te bereiken.

Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wij helpen je graag bij deze uitdaging. Wil je weten wat jij kunt doen om meer uit de beschikbare data te halen? Onze specialisten sparren daar graag met je over.