Voedselverspilling tegengaan? Houdt je data vers

Het tegengaan van (grootschalige) voedselverspilling is een van de belangrijkste uitdagingen in de gehele voedselindustrie, ook voor jou. Alleen al in Nederland verspillen huishoudens zo’n 110 tot 165 kilo voedingswaren per jaar, ongeveer een derde van hun voedsel. Daarbovenop gooit de voedingsindustrie gemiddeld voor 2 miljard euro aan voedsel weg. Met andere woorden, voedselverspilling is een serieus probleem. En dan hebben we het alleen nog over Nederland.

Kijken we over onze grenzen heen, dan is het met het stijgen van de wereldbevolking tot 9 miljard mensen pure noodzaak om al het beschikbare voedsel te gebruiken, zonder te verspillen. Niet alleen met het oog op beschikbaar eten voor iedereen, maar ook vanuit milieuperspectief.

Liever vandaag dan morgen

Met andere woorden, het tegengaan van voedselverspilling moet liever vandaag dan morgen gebeuren. Er zijn al veel initiatieven om voedselverspilling te tegen te gaan, maar toch blijven nog een hoop mogelijkheden onbenut. Met name als het gaat om digitale technologieën en data. Dat komt bijvoorbeeld omdat data niet op de juiste manier wordt ingezet. Terwijl het wel degelijk een deel van de oplossing kan zijn. Zeker in combinatie met technologie en geavanceerde algoritmes kan data zorgen voor minder voedselverspilling.

Data inzetten kan op verschillende manieren en op verschillende niveaus. Van het verminderen van voedselverspilling in de horeca tot minder voedselverspilling in de gehele keten. Een tweetal voorbeelden:

Horeca gaat voedselverspilling tegen met behulp van data

Het Wageningse bedrijf Q-Point heeft een tool ontwikkeld waarmee bedrijven in de horeca en gastvrijheidsbranche de benodigde hoeveelheid voedsel en de momenten waarop dit beschikbaar moet zijn nauwkeurig kunnen inschatten op basis van concrete data. Met andere woorden, ze kunnen bijvoorbeeld voorspellen hoeveel mensen er komen en wat voor weer het wordt, zodat ze hun inkopen en bereiding daarop kunnen afstemmen.

Op deze manier kunnen horecagelegenheden voedselverspilling gericht tegengaan. Het is een tool die succesvol blijkt te zijn: een van de bedrijven zag de verspilling met 75% dalen en realiseerde dezelfde omzet met bijna 30% minder inkopen. Deze tool, de dervingsscan, is een mooi voorbeeld van data die op de juiste manier wordt ingezet. Het resultaat spreekt voor zichzelf. Q-point won er de Food Valley Award 2016 mee.

Minder voedselverspilling in de gehele keten door data

Bovenstaand voorbeeld laat zien wat het resultaat kan zijn wanneer data op de juiste manier en in de juiste context wordt ingezet op kleinschalig niveau. Maar data inzetten om voedselverspilling terug te dringen is ook mogelijk op globaal niveau.

Op dit moment wordt bijvoorbeeld een derde van al het voedsel dat wordt geproduceerd voor de menselijke consumptie al vlak na de oogst weggegooid. Bijvoorbeeld omdat gewassen beschadigd of onvoldoende volgroeid zijn. Dat is een enorme hoeveelheid voedsel dat wordt weggegooid, terwijl dit grotendeels kan worden voorkomen.

Data en geavanceerde analyses kunnen deze voedselverspilling tegengaan. Door bijvoorbeeld de behoeften van specifieke gewassen te observeren, te meten en te analyseren, kunnen boeren de ideale groei- en oogstomstandigheden creëren. Op deze manier wordt voorkomen dat na de oogst al een groot deel niet meer bruikbaar is. Zo is er niet alleen minder voedselverspilling, maar groeit ook de opbrengst en wordt de impact op het milieu gereduceerd. Drie vliegen in één klap.

DATA OP ZICHZELF IS NIETS WAARD

Deze twee voorbeelden — lokaal en globaal — laten zien dat het gebruik van data en digitale hulpmiddelen een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de vermindering van voedselverspilling. Belangrijke voorwaarde is wel dat de data in de juiste context wordt geïnterpreteerd. Data op zichzelf is namelijk niks waard. Om dat te bewerkstelligen zijn validiteit (kloppen de waarden van de data?), alignment (is de data uniform met de juiste classificatie en kenmerken?) en transparantie (wordt de data open gedeeld met ketenpartners?) belangrijk -> linken naar blog over voedselfraude.

Zijn al deze randvoorwaarden niet aanwezig dan kun je van data geen relavantie informatie maken. Het heeft pas waarde wanneer je data kunt combineren en zinvolle combinaties kunt maken om vraagstukken in de keten op te lossen. Op het moment dat je dit wel voor elkaar hebt dan heeft data toegevoegde waarde en is het een effectief middel om voedselverspilling tegen te gaan.

Naast het bestrijden van voedselverspilling staat de foodbranche voor nog een aantal uitdagingen, waaronder het krijgen van grip op voedselveiligheid en voedselfraude. Ook bij die uitdagingen speelt data een grote rol in het oplossen van het probleem.

Ben jij nieuwsgierig wat jij uit jouw data kunt halen om jouw uitdagingen te overwinnen? In ons whitepaper geven we tips om dit te bewerkstelligen en de grip op voedselveiligheid te vergroten.