Betrouwbare data fundament voor de EtiketWijzer van het Voedingscentrum

Op de Voedseltop van 26 januari presenteerde het Voedingscentrum de EtiketWijzer. Deze Voedingsapp wordt ontwikkeld in opdracht van minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De app gaat consumenten helpen om gezondere keuzes te maken door bijvoorbeeld barcodes van producten te scannen en op basis daarvan producten te vergelijken. De app laat dan bijvoorbeeld de voedingswaarde, ingrediënten en allergenen zien en geeft aan of het product binnen de Schijf van Vijf past. Wil het een succes worden dan is één ding cruciaal: betrouwbare data. En daar zijn vijf cruciale stappen voor nodig.

Betrouwbare en volledige data cruciaal

Het doel van de app is om objectieve en heldere informatie te verschaffen over levensmiddelen zodat consumenten een bewuste keuze kunnen maken. Actuele, complete en betrouwbare data zijn daarvoor noodzakelijk. De Levensmiddelendatabank (LeDa) van het Voedingscentrum vormt de bron van de data die in de Voedingsapp wordt getoond.

De Levensmiddelendatabank haalt de data via een aantal automatische koppelingen uit verschillende databases, zoals GS1 Data Source, PS In Foodservice en SIM. In samenwerking met een aantal andere partijen, waaronder Q-ray, werkt het Voedingscentrum aan het optimaliseren van het proces en de datakwaliteit van de productgegevens.

Data van 150.000 producten verzamelen vergt een efficiënt en geautomatiseerd proces

Er liggen in totaal 150.000 verschillende producten in de Nederlandse supermarkten en die moeten allemaal in de app komen. Het gaat dus om heel veel data. Gegevens van producten wijzigen regelmatig, er komen nieuwe producten bij en er verdwijnen producten uit de schappen van de supermarkt.

Het is daarom van groot belang om het proces van verzamelen, controleren en publiceren van data zo efficiënt mogelijk te maken. Om die reden wordt gebruik gemaakt van elektronische data uitwisseling met de brondatabases en worden zoveel mogelijk handelingen geautomatiseerd.

In het proces van data management en het omzetten van data naar informatie onderscheiden we een aantal stappen: verzamelen, valideren, verrijken, verspreiden en visualiseren. Hieronder laten we per stap zien wat er voor nodig is om betrouwbare data te tonen in de EtiketWijzer.

Stap 1: het verzamelen van data

De data wordt vanuit een aantal brondatabases eerst in de Levensmiddelendatabank verzamelt. Dit gebeurt door de data via geautomatiseerde koppelingen van het ene naar het andere systeem over te zetten.

Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de data op een USB stick zetten en via de post versturen. Of de data via e-mail verzenden en daarna in te lezen. Voor beide vormen geldt echter dat ze inefficiënt en onveilig zijn.

Daarom wordt bij de EtiketWijzer, afhankelijk van de mogelijkheden van de brondatabase, gebruik gemaakt van beveiligde verbindingen via SFTP (Secure File Transfer Protocol) en (web)services. Het komt er eigenlijk op neer dat de data bij een elektronisch loket wordt opgehaald. Op deze manier wisselen computers efficiënt en zonder tussenkomst van mensen de data uit.

Hierbij wordt met name gewerkt met XML bestanden, waarmee op een gestructureerde manier gegevens kunnen worden uitgewisseld. De XML-specificatie definieert de syntaxis van elementen, attributen en de andere structuren waardoor de foutafhandeling bij verwerken veel beter is dan bij het verwerken van bijvoorbeeld een Excel bestand.

Stap 2: het valideren van data

Ook al hebben de brondatabases hun eigen datakwaliteit programma’s, voordat een product in de app komt worden een aantal geautomatiseerde validaties uitgevoerd. Hierbij wordt gekeken of de data volledig en betrouwbaar is.

Omdat in de verschillende databases vaak verschillende benamingen of coderingen worden gebruikt voor bijvoorbeeld productgroepen, allergenen of voedingsstoffen is het belangrijk dat eerst dezelfde ‘taal’ wordt gesproken. GS1 gebruikt bijvoorbeeld FASAT als code voor Vetzuren verzadigd en CHOAVL voor Koolhydraten. Bij het inlezen worden daarvoor de juiste ‘vertalingen’ gedaan.

Bij het valideren van de data wordt onder andere gekeken of een aantal verplichte velden gevuld zijn. Bovendien vergelijk je bijvoorbeeld de opgegeven energiewaarde met een op basis van de ingrediënten berekende energiewaarde.

Ook is het belangrijk om te kijken naar de verhouding tussen Natrium en Zout. Producten die niet door de automatische validatie komen worden visueel beoordeeld en waar nodig wordt afgestemd met de dataleverancier van het merkartikel of huismerkproduct.

Stap 3: het verrijken van data

Het mooie aan de EtiketWijzer app is dat hierin is meegenomen of producten in de Schijf van Vijf  passen. Het Voedingscentrum hoeft de producten niet allemaal visueel te beoordelen om te bepalen of ze binnen of buiten de Schijf van Vijf passen.

In LeDa wordt op basis van flexibel in te stellen criteria voor iedere Schijf van Vijf productgroep ieder product automatisch beoordeeld. Een voorbeeld van een criterium is dat een product in de groep Ontbijtgranen meer dan 8 gram vezel per 100 gram moet bevatten om in de Schijf van Vijf te passen.

Om deze automatische beoordeling voor de juiste Schijf van Vijf groep te kunnen doen wordt een product op basis van de door de dataleverancier aangegeven productgroep, bijvoorbeeld 10000601 (Cereal/Grain/Pulse Products Variety Packs) bij GS1, gekoppeld aan de juiste Schijf van Vijf groep in LeDa, in dit geval Fruit onbewerkt.

Stap 4: het verspreiden van data

De gegevens van de producten die in de app getoond mogen worden, worden vanuit de Levensmiddelendatabank naar een geoptimaliseerde database overgezet. Hierdoor kan de app zo optimaal mogelijk werken met de data, zonder dat het proces van dataverzameling en het tonen van de data in de app elkaar verstoren.

Stap 5: het visualiseren van data

In de EtiketWijzer app wordt de data getoond. Consumenten kunnen barcodes van producten scannen of producten op basis van tekst zoeken. Op basis van de streepjescode (GTIN) van het product kan de app het juiste product uit de database tonen.

Door het doorlopen van bovenstaande stappen wordt gewaarborgd dat de EtiketWijzer app over betrouwbare data kan beschikken. Op deze manier helpen we het Voedingscentrum om data op een efficiënte en beheersbare manier uit te wisselen met verschillende systemen.

Wil je weten hoe je voor jouw organisatie op een efficiënte manier de betrouwbaarheid van de data kunt waarborgen en kunt uitwisselen? Onze specialisten sparren daar graag vrijblijvend met je over.