Waarom de huidige situatie rondom Fipronil de voedselindustrie enorme kansen biedt

Je hebt het vast niet gemist: de paniek die is ontstaan over de Fipronil-besmetting van eieren. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ontdekte te hoge doses van deze stof, die schadelijk is voor de gezondheid, in eieren van een groot aantal Nederlandse bedrijven. Het schandaal kan veel bedrijven noodlottig worden, ook als ze er zelf part noch deel hebben. Zo wordt opnieuw duidelijk dat het hoog tijd is om de kansen te grijpen die er liggen in de voedselindustrie.

Wat is er eigenlijk aan de hand met Fipronil?

Een Belgisch bedrijf dat reinigingsmiddelen levert voor stallen heeft vermoedelijk de reinigingsmiddelen aangelengd met toxische producten, waaronder Fipronil. De middelen zijn afgenomen door het Nederlandse Chickfriend, specialist in het bestrijden van bloedluis en daarmee was het leed geschied. Fipronil is nu gevonden in de eieren van de bedrijven waar het aangelengde reinigingsmiddel is ingezet.

De NVWA liet aanvankelijk nauwelijks van zich horen, totdat de Consumentenbond dreigde een eigen onderzoek te starten. Toen volgde een bijna angstaanjagende mededeling, die breed werd uitgemeten op de voorpagina’s van alle kranten. De hoogste baas van de NVWA adviseerde enige dagen te wachten met het eten van eieren, totdat de uitslagen van verdachte bedrijven bekend werden. Het was het startsein van een moddergevecht.

Een wirwar van berichtgeving waar geen touw aan vast te knopen is

Voor consumenten is het lastig om te begrijpen wat er precies aan de hand is. De stroom van berichten, meningen en beschuldigingen, roept meer vragen op dan ze beantwoorden.

Iedereen is boos op iedereen en ondertussen kost deze paniek miljoenen euro’s. Bedrijven gaan op slot, supermarkten halen eieren uit de schappen en honderdduizenden eieren en kippen worden vernietigd.

Is deze paniek rondom Fipronil nodig?

Zoek je een antwoord op die vraag, dan stuit je op dikke documenten en uitgebreide teksten. De gemiddelde consument kan er niets mee, er blijven juist veel vragen onbeantwoord:

1. Wat is Fipronil eigenlijk en wordt het wel vaker aangetroffen?
2. Wat is de maximale residu limiet (mrl), wat is de (Acute) referentie dosis ofwel (A)Rfd en wat is de Acceptabele Dagelijkse Inname (ADI)? Weet een consument wat dit is?
3. Hoe lang is dit al gaande? Recentelijk of meer dan 6 maanden?
4. Wat heeft men wanneer in België ontdekt en waarom is er nu pas ingegrepen?
5. Er zijn alleen verdachte bedrijven onderzocht. Op basis waarvan zijn ze verdacht en wat betreft de andere bedrijven?
6. Wat betekenen de Fipronil waardes en waar kunnen we er meer over vinden?
7. Welke eieren zijn waar beland en welke eieren zijn wanneer teruggehaald?
8. Is wel vaker Fipronil aangetroffen en als dat zo is, waarom horen wij dat als consument niet?

Eigenlijk heeft niemand heeft baat bij deze paniek, niemand heeft er ook meer grip op, het is een gruwelijk uit de hand gelopen samenspel van omstandigheden.

De situatie rondom Fipronil biedt de voedselindustrie ook kansen

Er liggen ook enorme kansen, voor de gehele sector. De consument die een ei koopt, heeft het volste recht te weten waar het vandaan komt. De blockchain-technologie kan daarbij uitkomst bieden, want daarmee kun je betrouwbaar alle transacties vastleggen, en dus de volledige route zien die het ei heeft afgelegd. Maar het toont ook alle leveranciers van de producerende bedrijven, zodat meteen duidelijk is welke mogelijk nog meer besmet zijn met bijvoorbeeld Fipronil.

Niet alleen vastleggen is belangrijk, maar om onnodige paniek te voorkomen, is het zeker ook belangrijk om gegevens goed te ontsluiten. Laboratoria moeten eraan meewerken om uitslagen openbaar te maken. Applicaties die visueel de impact van besmettingen laten zien en met een muisklik nadere informatie over het betreffende middel leveren, zorgen voor veel minder verwarring en veel meer begrip.

Op deze manier wordt de keten transparanter en beter controleerbaar. Het voorkomt dat dit soort escalaties opnieuw optreden. Gebrek aan transparantie en vertrouwen spelen immers een hoofdrol in huidige schandaal. Het lost het gesjoemel en geknoei misschien niet volledig op, maar bemoeilijkt het wel, en zorgt voor veel meer grip op wat er in de keten gebeurt.

Zoals vaak heeft elk nadeel ook weer een voordeel. Maar dan is het wel noodzaak dat alle spelers in de keten samenwerken om dit te bewerkstelligen. Niet alleen voor de consument, maar ook zeker voor zichzelf.